Sadece Barney’i mi suçlayalım?

Bir üniversite öğrencisinden Tyrannosaurus Rex çizmesini isteyin muhtemelen o size dik duran kuyruğunu yere sürten küçük kollu bir şey çizecektir. Sekiz yaşındaki bir çocuk da benzer bir şeyi çizecektir. Tabiki yanlış yapıyorlar.

Korkunç T. rex, asla dik durmayan çevik, dinamik bir avcı. Aslında T . rex yatay bir şekilde hareket eder. 1970’lerden beri çoğu dinozor bilimcinin görüşü bu şekildedir, ders kitaplarında ve popüler yayınlarda bu şekilde yer almaya başlamıştır.

th

Tyrannosaurus rex nasıldı? Neden öğrencilerin görüşü bilimin gerisinde? Cornell Üniversitesi’nden bir araştırma ekibi yıllar süren çabadan sonra bu sorulara cevap bulmaya çalıştı. Günümüzdeki güncel bilgilere rağmen geçmişteki bilimsel dayanağı olmayan betimlemeleri hafızamızdan silmek kolay değil. Çocukken izlediğimiz Barney ve arkadaşlarını yada dinozor şeklindeki tavuk cipslerini unutmak kolay değil. Bu popüler olmuş ve halk tarafından kabul görmüş çılgınlığa araştırmacılar “kültürel süredurum” diyor. Bu durumda geçerliliğini yitirmiş bilimsel olmayan veriler halk bilincinde kalmaya devam ediyor.

Araştırmacılar öğrencilerin yaklaşık %70’nin yanlış T. rex şekli çizdiğini saptadı. Popüler medyayı tarayan araştırmacılar önce çocuk kitaplarını inceledi gerçekten doğru betimlenmiş bir T. rex‘e rastlamak imkansızdı. Dahası Toy Story gibi popüler sinema filmleri, yiyecekler,  t-shirtler gibi küçük çocukların haşır neşir olduğu herşeyde T. rex yanlış betimleniyordu.

130207114558-large

( Araştırmacıların baz aldığı şekil A yanlış, şekil B doğru T rex çizimi)

Öğrenciler Jurassic Park’da doğru bir dinozor betimlemesi görse bile artık çok geç çünkü herşey erken yaşta başlıyor.