Bilim insanları Teksas’da bulunan 95 milyon yıllık bir çene fosilini tanımladı. Bu fosil yeni bir cins uçan sürüngene ait, bilim insanları türe Aetodactylus halli ismini verdi.
Aetodactylus halli bir pterozor, bu uçan sürüngen grubundan yaygın olarak pterodaktil olarak da bahsedilir.
Aetodactylus halli’yi tanımlayıp ona ismini veren paleontolog Timothy S. Myers’a göre bu nadir uçan sürüngen bir pterozor ailesi olan Ornithocheiridae’nin en genç üyelerinden biri.
Myers, bu yeni tanımlanan sürüngenin Kuzey Amerika’da şimdiye dek rapor edilen ikinci ornithocheirid olduğunu belirtiyor.
54 dişinin çoğu kayıp olan bu Teksas buluntusunun çenesinin tamamına yakını korunmuş. Myers: ” Bu kesinlikle daha önce Brezilya, İngiltere ve Çin’de bulunmuş ornithocheirid numunelerinden daha genç” diye ekliyor.
Bilinen diğer Kuzey Amerika ornithocheiridlerinden beş milyon yıl daha genç bir fosil.
Myers, Lance Hall’u onurlandırmak için pterozora Aetodactylus halli ismini verdi. Hall, hobi için fosil avcılığı yapıyor ve Dallas Paleontoloji Kurumu’nun bir üyesi.
Hall numuneyi 2006 yılında Kuzey Teksas’da bulmuştu.Yol çalışması için kazılan bir tepe yamacının içerisinde yumuşak bir tabakada bulundu.
Myers: “Aetodactylus halli’nin çenesi Eagle Ford Grubu diye bilinen coğrafi bir üniteden çıkarıldı.Bu bölge sığ bir denizde birikmiş tabakalardan oluşuyor.”
Hall: “Kazı bölgesini inceliyordum erozyona uğramış bu küçük yerde ilk gördüğümde onun bir deniz kabuğu olduğunu sandım.” o anı böyle anlatıyor.
Myers: “34.8 cm’lik Aetodactylus çenesi normalde 54 sivri, kıvrık diş içeriyor ancak yuvalarda sadece iki diş kalmış.” diyor.
Alt çene dişleri düz bir şekilde yayılıp çenenin sonuna kadar gidiyor, neredeyse çenenin 4/3’ünü kaplıyorlar.Üst dişler ve alt dişler çene kapanınca birleşiyor. Myers, sürüngenin zamanında bölgeyi kaplamış denizdeki balıklarla beslenmek için ideal dişlere sahip olduğunu düşünüyor. Bu sürüngenin dişlerinin olması çok şaşırtıcı çünkü yaşadığı dönemde Coloborhynchus hariç daha çok dişsiz pterozorlar hüküm sürmekteydi.
Myers: “Bununla birlikte Aetodactylus halli’nin diğer tüm ornithocheiridslerden farkı var örneğin çeneleri ince ve hassas her iki çene maksimum 1 cm’yi bulan bir kalınlığa sahip.” diyor.
Myers, sürüngenin 3 metrelik bir kanat açıklığına sahip olduğunu tahmin ediyor. “Bu nedenle Aetodactylus halli’nin orta boyutlu bir pterozor olduğunu çıkarabiliriz” diyor.
Teksas’da böyle bir ornithocheirid türünün keşfi Kretase döneminde Kuzey Amerika’da yaşamış pterezor çeşitliliğini farketmemize yol açtı. Aetodactylus ayrıca edentulous yani dişsiz türlerin baskın olduğu Kretase dönemi sonlarındaki pterozor faunasına geçişteki son ornithocheiridsleri temsil ediyor.
Çalışma Journal of Vertebrate Paleontology dergisinin son sayısında yayımlandı.
dinodiyar 